Morze Czerwone, strategiczny korytarz wodny łączący Europę z Azją poprzez Kanał Sueski, stało się areną nasilonych ataków przeprowadzanych przez jemeńskich rebeliantów Huti. Te działania militarne, zapoczątkowane w reakcji na konflikt w Gazie, wywołują poważne konsekwencje dla globalnego handlu, prowadząc do znaczących zakłóceń w łańcuchach dostaw i wzrostu kosztów transportu.
Geneza i charakter ataków Huti
Huti, szyicka grupa rebeliantów kontrolująca znaczną część Jemenu, od listopada 2023 roku prowadzą zmasowane ataki na statki handlowe i wojskowe w rejonie Morza Czerwonego i Zatoki Adeńskiej. Wykorzystują do tego celu drony, pociski rakietowe oraz ataki z wykorzystaniem łodzi wybuchowych. Głównym uzasadnieniem tych działań jest solidarność z Palestyńczykami i próba wywarcia presji na Izrael oraz jego sojuszników. Ataki te, choć często niecelne, budzą ogromne obawy o bezpieczeństwo żeglugi w jednym z najważniejszych szlaków handlowych świata.
Konsekwencje dla globalnej logistyki
Bezpośrednim skutkiem ataków Huti jest wzrost ryzyka związanego z żeglugą przez Morze Czerwone. Wiele międzynarodowych firm żeglugowych, w tym giganci tacy jak Maersk, MSC i Hapag-Lloyd, zdecydowało się na tymczasowe zawieszenie lub przekierowanie swoich tras, omijając zagrożony obszar. Statki zamiast przepływać przez Kanał Sueski, zmuszone są do długiej i kosztownej podróży wokół Przylądka Dobrej Nadziei.
Ta zmiana trasy oznacza:
- Wydłużenie czasu transportu: Podróż wokół Afryki może wydłużyć czas dostawy o około 10-14 dni, co ma wpływ na harmonogramy produkcji i dostępność towarów.
- Zwiększone koszty paliwa: Dłuższa trasa generuje znacznie wyższe zużycie paliwa, co przekłada się na wzrost kosztów przewozu.
- Wyższe stawki frachtowe: Ograniczona dostępność statków i zwiększone koszty operacyjne prowadzą do drastycznego wzrostu cen frachtu morskiego. Firmy transportowe muszą rekompensować sobie ryzyko i dodatkowe wydatki.
- Zatory w portach: Przekierowanie statków może prowadzić do zwiększonego ruchu w portach docelowych, tworząc potencjalne zatory i opóźnienia w rozładunku.
Wpływ na gospodarkę światową
Morze Czerwone i Kanał Sueski są kluczowe dla światowego handlu, przez który przepływa około 12% globalnego wolumenu handlu morskiego, w tym około 30% kontenerowego ruchu towarowego. Ataki Huti bezpośrednio wpływają na przepływ towarów, od ropy naftowej i gazu ziemnego po produkty konsumpcyjne i komponenty przemysłowe.
Globalna gospodarka odczuwa skutki tych zakłóceń:
- Wzrost inflacji: Wyższe koszty transportu i opóźnienia w dostawach mogą prowadzić do wzrostu cen towarów w sklepach, podsycając presję inflacyjną. Dotyczy to zwłaszcza krajów silnie uzależnionych od importu.
- Zakłócenia w łańcuchach dostaw: Firmy produkcyjne, polegające na terminowych dostawach surowców i komponentów, mogą doświadczać przerw w produkcji, co wpływa na ich zdolność do realizacji zamówień.
- Niepewność rynkowa: Niestabilna sytuacja w regionie Morza Czerwonego tworzy niepewność na rynkach finansowych i surowcowych, wpływając na decyzje inwestycyjne.
- Wpływ na ceny energii: Morze Czerwone jest ważnym szlakiem dla transportu ropy naftowej. Zakłócenia w tym rejonie mogą wpływać na ceny paliw na rynkach światowych.
Reakcja międzynarodowa i perspektywy
W odpowiedzi na ataki Huti, koalicja krajów, w tym Stany Zjednoczone, Wielka Brytania i inne państwa europejskie, rozpoczęła operację wojskową mającą na celu ochronę żeglugi na Morzu Czerwonym. Celem jest odstraszenie rebeliantów i zapewnienie swobody przepływu statków. Działania te obejmują przechwytywanie dronów i pocisków, a także potencjalne ataki na cele wojskowe Huti.
Jednakże, rozwiązanie problemu jest złożone. Dopóki nie zostanie osiągnięte trwałe rozwiązanie konfliktu w Jemenie i nie zostanie przywrócone bezpieczeństwo w regionie, zakłócenia w globalnym handlu na Morzu Czerwonym prawdopodobnie będą się utrzymywać. Sytuacja wymaga dalszych działań dyplomatycznych i wojskowych, aby zapewnić stabilność jednego z najważniejszych szlaków handlowych świata. Przyszłość globalnej logistyki w tym regionie zależy od skuteczności międzynarodowych wysiłków w przywróceniu bezpieczeństwa i spokoju.
